आळस | Laziness |
| आळस असे हा शत्रु आपुला कधी न ठाऊक येई घरी गुपचूप येई चोरपाऊली लबाड जैसी मनीमांजरी --- १ | Lazyness is our enemy who enters our house secretly without our knowledge like a smart and cheater cat---1 |
| चेहरामोहरा दिसे न याचा हातपाय ना दिसती जरी भल्याभल्यांना दावी वाकुल्या करणी याची अजब खरी --- २ | We can't see its face or feet ( how it looks), but it mocks many smart and clever guys and shows its magic effect.---2 |
| तळ ठोकुनी बसे आळस हा काही केल्या हालत नसे कळे न मजला हाकलुनी देऊ या रिपुराजा कुठे कसे --- ३ | It stays in the body and does not move out, I fail to understand how and where to drive it out. ---3 |
| आळस सोडुनी देई मना बा उद्योगाची कास धरी दोन शब्द ना बोल त्याजशी काम उद्याचे आज करी --- ४ | Oh my mind! Don't argue with laziness leave it and as a true workman, start doing tomorrow's work today. ---4 |
| पुन्हा पुन्हा रे कथिते तुजला विचार थोडा तरी करी झटकुनी देई बळेचि आळसा दिसे तेधवा खरा हरी -- ५ | I tell you again and again think over it and forcefully drive laziness out Then only you can see the real God (success)---5 Note - Laziness can be replaced by lethargy or idleness |
स्मृतिसुमने | Flowers of memories |
| वर्ष कसे हे सरून गेले कळले मजला नाही परि माऊली माया अमुचि तिळभर आटली नाही ---- १ | I could not accept that an year has passed But our love for you did not reduce even by a small bit ---1 |
| कितीक झाले त्यागी विरागी गणती त्यांची नाही परि मला वाटते त्यागाला तव जगती उपमा नाही ---- २ | There were many generous and selfless people in the past but I feel that there is no comparision to your selflessness in the world ---- 2 |
| अमोज आहे धनद्रव्यादि कमी न कोणा काही परि साध्य न झाले तव यत्नाविण आम्हा यातले काही ---- ३ | There is plenty of wealth now with us and no derth of any requirement But we could not have earned anything without your toil and efforts.----3 |
| टिचभर अपुल्या जुन्या घराचे रूपच बदलून जाई परि मनात माझ्या तुझीच खोली सदैव जागृत राही ---- ४ | Our small old house now has changed in to a new decent dwelling but memory of your small room is always living in my mind----4 |
| असतील झाल्या अगणित भगिनी गृहिणी अन् माताही परि मला वाटते तुझ्यासारखी आई होणे नाही ---- ५ | There might have been many sisters, housewives and mothers but I feel that there shall not be any mother like you----5 |
| सकल जनांच्या सारून मोहा दूरच गेलिस बाई परि मनात माझ्या तव कवनांची प्रतिमा तेवत राही ---- ६ | You have left us by crossing our love bonds but image of your poems still glows in my mind----6 |
| कृष्णतुलेसम उणीव तुझी ही सदैव भासत राही तुला वाहतो स्मृतिसुमने ही विनम्रभावे आम्ही ---- ७ | Just as balancing Lord Krishna remains unfulfilled all time your memory always remains in our mind With great respect and love we offer to you flowers of our memories----7 |
आई म्हणजे | Mother is like |
| आई म्हणजे जशी - तान्हुल्याची माऊली जशी - वासराची गाऊली जशी - वृक्षाची सावली ---- १ | Mother is like mother of newborn baby like Cow of calf like a shadow of a tree ---- 1 |
| आई म्हणजे जशी - अंबरीची चांदणी जशी - भरजरीची पैठणी जशी - तुळस उभी अंगणी ---- २ | Mother is like a star in the sky like adorned rich saree like a basel plant at the door --- 2 |
| आई म्हणजे जसा - निराधाराला आसरा जसा - गाईचा कासरा जसा - सणात दसरा ---- ३ | Mother is like support for helpless like rope of a cow like Dasahara in festivals --- 3 |
| आई म्हणजे जशी - आंधळयाची काठी जशी - सायसाखर वाटी जशी - विठू माऊली भेटी ---- ४ | Mother is like a stick of blind like bowl of sugar and cream like meeting with God ---4 |
| आई म्हणजे जसा - पंख असे पाखरा जसा - मोराचा पिसारा जसा - सागराचा किनारा----- ५ | Mother is like a wing for bird like feathers of peacock like a bank of a sea ---5 |
| आई म्हणजे जशी - गाभार्‍यातील मूर्त जसे - कोटी देवांचे तीर्थ जसे - स्वर्गामधले अमृत ---- ६ | Mother is like God statue in temple like blessings of Million Gods like Amrut in Heaven ---6 Amrut - divine drink enabling eternity |
सुमनमाला | A garland of feelings |
| पाहते अन् ऐकते मी त्वत् गुणांच्या गौरवाला साश्रुनयनी पाहते मी या जगाच्या नाटकाला ---- १ | I see and listen to praise of your qualities With tears in my eyes see the world drama --- 1 |
| ` एकी धरा अन् नको दुही ' स्मरू तुझ्या या संदेशाला `करित रहावी कर्तव्ये ही ' स्मरण तुझे हे पुढील पिढीला ---- २ | 'Remain united and do not divide' Shall remember your message 'Follow the duties assigned' is the message for the next gen ---2 |
| सुवर्णपुष्पे गुंफिते मी आठवणींची या समयाला चरणकमली अर्पिते मी भावनांची सुमनमाला ---- ३ | I link golden flowers of your memories into a string this time and offer it to your feet as a garland of my feelings---3 |
तुझ्यामुळे | Only because of You |
| तुझ्या स्मृतींच्या उबेत उमलत गेली एकेक पाकळी माझ्या मनाची ---- १ | Warmth of your memories, helped bloom petals of my mind one by one |
| तुझ्या आशीर्वादरूपी हळुवार स्पर्शाने खुलली कळी माझ्या मनाची ---- २ | Gentle contact of your blessings led to turn bud of my mind to a flower |
| तुझ्या आधारावरच फुलारून आली प्रत्येक झावळी माझ्या मनाची ---- ३ | Every aspiraton of my mind could blossom only due to your support |
| केवळ तुझ्यामुळे जुळली गेली अखंड साखळी माझ्या मनाची ---- ४ | With your help, memories in my mind could join to form an unbroken single srting |
| तुझ्या पाठिंब्यावरच इमारत उभारली आगळीवेगळी माझ्या मनाची ---- ५ | With your support I could build a novel structure of my mind |
| तुझ्या प्रेमळ सोबतीने येता या राऊळी, उलघाल थांबली माझ्या मनाची ---- ६ | Turmoil of my mind got pacified with nearness of your loving memories |
| * अमेरिका * | America |
|---|---|
| विमानातल्या प्रथमप्रवासी अमेरिका गाठले परि मातृभूमीला स्वप्नी सुद्धा कधी न अंतरले ---- १ | I went to America for the first time by plane But did not forget my homeland even in my dream --1 |
| भलाथोरला देशचि आहे अमेरिका हा जसा फळाफुलांनी फुलारलेला स्वर्गचि वाटे जसा ---- २ | America is a big country spread across large area Full of greenery with fruits and flowers like heaven --2 |
| त्या देशाप्रती जाण्याचीही संधी मज लाभली शितावरुनी त्या भाताचीही जाणीव की जाहली ---- ३ | I could get opportunity to visit that country And could get overall idea from short stay there --3 |
| रसाळवाणीमधुनी सांगण्या लागे जी बुद्धी ठाऊक आहे मला तेवढी नाही माझी मती ---- ४ | I know that I do not have have that literary skill Needed to describe the things in sweet palatable voice --4 |
| पिटुकल्याशा खारीपरि ते यत्नचि मी केले भावलेच जे मला तसे ते वर्णन मी केले ---- ५ | Like a small sqirrel, I have put my efforts To describe what I observed and felt --5 |
| पैसा-अडका सारे तेथे आहे मुबलक घरे नि दारे रस्ते शहरे सारे सुरेख ---- ६ | There is no dearth of money and resources With beautiful houses, roads and cities --6 |
| ठेंगणीठुसकी बसकी घरे ती छपरे उतरती आकाशाला भिडणार्‍याही दिसती इमारती ---- ७ | There are single storied houses with slant slope roofs Along with presence of few skyscrapers --7 |
| कसल्याही त्या कामाचा ना कोणा कमीपणा ठायीठायी असती तेथे शिस्तीच्याच खुणा ---- ८ | Nobody feels degraded in doing any type of work You find the signs of discipline everywhere --8 |
| लाल नि हिरव्या दिव्यांच्या त्या इशार्‍यावरती सुसाटवेगे पळती गाड्या त्या रस्तोरस्ती ----९ | Cars move fast on roads with blinking of signals red and green --9 |
| पोलिसमामांच्या कायद्याची ती भीती असे मनी म्हणुनि तयांच्या वाटेला ना जाई कधी कुणी ---- १० | There is fear about police in everybody's mind Hence nobody tries to disobey the rules --10 |
| अमेरिकेमधि आहे सारे जगताच्या उलटे लेफ्टहँड ड्राइव्ह करीत गाडी पळत की सुटते ---- ११ | In America you find everything reverse With left hand drive, cars move fast on road --11 |
| राइटटर्न घेण्या कधीही तेथा नलगे परमिशन परि लेफ्टटर्न घेण्या रस्यावरती आखलेली खूण ---- १२ | You do not require permission to take right turn But you have to wait at road line to take left turn --12 |
| फ्रीवेवरती असती तेथे दोन-चार लेन घुसाघुशी अन् गैरशिस्तीचे नाही देणं घेणं ---- १३ | There are two to four lanes on freeway We don't see any overtaking or breaking of rules --13 |
| सुपरबाजारी लहानमोठ्या वस्तूंची दाटी तारीखवार नि किंमतीचीही प्रत्येका पाटी ---- १४ | Plenty of small and large items fill super bazar Well tagged with labels of date and price --14 |
| कोठेही जा पोस्टात सुद्धा हसुनी स्वागत होते प्रत्येक गोष्टीत ` मेड इन चायनाचे ' दर्शन की घडते ---- १५ | Any where you go, even in post, you are greeted with smile For most of products we see the labels of 'Made in China'--15 |
| अर्ध्यावरती जनता तेथील चिनी जपानी दिसे काळा-गोरा भेदही तेथे फारसा उरला नसे ---- १६ | Half of people are seen like Chinese or Japanese There is no difference between black and white --16 |
| कॉलेजच्या त्या वाटेला ना विशेष कुणी जाती दहा-पंधरा वर्षाचीही होती कमावती ---- १७ | Generally people do not opt for college and start earning even at age of 10 to 15. ---17 |
| घराघरातून राजाराणी सुखात नांदती लहान मुलेही वेळेआधी शहाणीसुरती होती ---- १८ | Married couples stay happily in their homes The children also become smart at very young age --18 |
| आजी-आजोबा काका-मामा नाती ना उरली कुटुंबसंस्था कधी न तेथे खोलवरी रुजली ---- १९ | Grandma-grandpa or uncle-cousin relations have lost their relevance Even the family system has not deep rooted here --19 |
| लग्नबंधनी अडकत नाही कोणी लवकरी स्वातंत्र्याच्या उपभोगाची प्रत्येका सुरसुरी ---- २० | People don't get confined in marriage bonds early Everybody is after enjoying freedom in life --20 |
| स्वच्छतेचे का बा आपणा इतुके ते वाकडे शिकू नये का आपण त्यांचे दोन चार तरी धडे ---- २१ | Why we don't care about cleanliness like them Should we not take at least few lessons from them ---21 |
| मधमाशीच्यापरी आपणही चांगले तेचि घ्यावे कोठेही जरी गेलो जगती संस्कार न बदलावे ---- २२ | Like a honey bee we should take whatever is good But should not change our culture wherever we go ---22 |
| लोकसंख्या हे कारण आहे अपुल्या गरिबीचे कर्तव्यचि ते आहे अपुल्या सार्‍या जनतेचे ---- २३ | Population is the reason of our poverty To control it is the duty for all of us. ---23 |
| Translation of Marathi poem by Vinda Karanadikar | |
| माझ्या मना बन दगड | Oh my mind. Become a stone |
| माझ्या मना बन दगड हा रस्ता अटळ आहे ! अन्नाशिवाय, कपड्याशिवाय ज्ञानाशिवाय, मानाशिवाय कुडकुडणारे हे जीव पाहू नको, डोळे शिव! नको पाहू जिणे भकास, ऐन रात्री होतील भास छातीमधे अडेल श्वास, विसर यांना दाब कढ माझ्या मना बन दगड! हा रस्ता अटळ आहे ! ऐकू नको हा आक्रोश तुझ्या गळ्याला पडेल शोष कानांवरती हात धर त्यांतूनही येतील स्वर म्हणून म्हणतो ओत शिसे संभाळ, संभाळ, लागेल पिसे! रडणाऱ्या रडशील किती? झुरणाऱ्या झुरशील किती? पिचणाऱ्या पिचशील किती? ऐकू नको असला टाहो माझ्या मना दगड हो! हा रस्ता अटळ आहे ! येथेच असतात निशाचर जागोजाग रस्त्यावर असतात नाचत काळोखात; हसतात विचकून काळे दात आणि म्हणतात, कर हिंमत आत्मा विक उचल किंमत! माणूस मिथ्या, सोने सत्य स्मरा त्याला स्मरा नित्य! भिशील ऐकून असले वेद बन दगड नको खेद! बन दगड आजपासून काय अडेल तुझ्यावाचून गालावरचे खारे पाणी पिऊन काय जगेल कोणी? काय तुझे हे निःश्वास मरणाऱ्याला देतील श्वास? आणिक दुःख छातीफोडे देईल त्यांना सुख थोडे? आहे तेवढे दुःखच फार माझ्या मना कर विचार कर विचार हास रगड माझ्या मना बन दगड हा रस्ता अटळ आहे ! अटळ आहे घाण सारी अटळ आहे ही शिसारी एक वेळ अशी येईल घाणीचेच खत होईल अन्यायाची सारी शिते उठतील पुन्हा, होतील भुते या सोन्याचे बनतील सूळ सुळी जाईल सारे कूळ ऐका टापा! ऐका आवाज! लाल धूळ उडते आज त्याच्यामागून येईल स्वार या दगडावर लावील धार! इतके यश तुला रगड माझ्या मना बन दगड | Oh my mind. Become a stone This road is unavoidable People shuddering , without food, without clothes Without knowledge, without status Do not see, stich your eyes Don't see the the life without meaning There would be shocking dreams in night Your breath would get choked Forget them, suppress your feeling Oh my mind, become a stone This road is unavoidable Do not hear their cry Your throat would become dry Close your ears by hands Still the sounds will enter the ears Hence I say pour hot lead into them Keep calm, control yourself Otherwise you will become mad If you are cryer, how long you can cry If you keep expecting, how long you will expect If you getting broken, how long will you get broken Hence do not hear such cries Oh my mind, become a stone This road is unavoidable The nightwalkers live here Dancing in the black night Laugh with their black teeth And say, become bold Sell your soul, get the money Man is fake, gold is truth Remember this remember this You will be afraid hearing such scriptures Instead become a stone, No regrets From today become a stone What would stop without you? Can anybody live by drinking Tears on the cheeks? Can your exhaust air give breath to dying person? And your utter sorrow can it give them any comfort? The pains are too large Oh my mind, think over Think more, laugh more Oh my mind become a stone This road is unavoidable The dirt here is unavoidable The nausa here is unavoidable But a time will come When the dirt will become manure Small specks of injustice with grow wild This gold will become cross All will get crucified Hear sounds of horse Red dust has started floating in the air The warrior will come after that He will sharpen his weapons on you stone This much success is plenty for you Oh my mind, become a stone. |
