Sunday, March 30, 2014

वैदिक गणित ( भाग पहिला : गुणाकार) सूत्र ४

सूत्र ४ - एकाधिकेन पूर्वेण ।
अर्थ - शेवटच्या आधीच्या अंकात १ मिळवून
ज्या संख्यातील शेवटचा अंक ५ आहे अशा संख्यांचा वर्ग करण्यासाठी हे सूत्र वापरले जाते.
उदा. ५, १५, २५,२१५,९९५ इत्यादी.
समजा आपल्याला १५ चा वर्ग करावयाचा आहे तर १५ ची फोड १ / ५ अशी करायची.
उजवीकडे ५ चा वर्ग २५ लिहावयाचा आणि डावीकडे १ व ( १ + १) असे लिहून त्यांचा गुणाकार करायचा
म्हणजे १५ चा वर्ग = १ x(१+१) / २५ = १x२ / २५ = २/२५ = २२५ (येथे तिरकी रेघ म्हणजे भागाकाराचे चिन्ह नाही हे लक्षात ठेवावे.)

(२) २५ चा वर्ग = २x ( २+१) / २५= ६/२५ = ६२५

(३) ११५ चा वर्ग = ११ x ( ११ +१) / २५ = १३२ / २५ = १३२२५

(४) ६५ चा वर्ग = ( ६ x७) / २५=४२२५

(५) ३५ चा वर्ग = ( ३ x४) / २५=१२२५

(६) १९५ चा वर्ग = ( १९+२०) / २५ = ३८० / २५ = ३८०२५

(७) १३५ चा वर्ग = ( १३ x१४) /२५ = १८२ / २५ = १८२२५

खालील संख्यांचे वर्ग काढा
(१) ८५ (२) ९९२ (३) १४ (४) ७५ (५) ९१ (६) १००८
(७) ११२ (८) १०००५ (९) ९९९९

No comments:

Post a Comment