माझा धाकटा भाऊ अरूण यास विनम्र श्रद्धांजली

माझा धाकटा भाऊ, अरूण याचे दिनांक २८ ऑक्टोबर २०१९ रोजी अल्प आजाराने दुःखद निधन झाले. मी सांगलीत असताना आम्ही दोघे आमच्या स्नेहदीप या घरात गेलो होतो त्यावेळी त्याचा काढलेला फोटो.

याच फोटोवरून खालील फोटो तयार केला आहे.

त्याचे आत्मचरित्र त्यानेच पूर्वी थोडक्यात लिहिले होते. ते त्याच्याच हस्ताक्षरात वाचा

 

आज त्याच्या स्मृतीस माझी विनम्र श्रद्धांजली .

Attack of propaganda on consciousness

 Attack of Propaganda on Consciousness

In today’s world of information technology transfer of information has become  an easy task. Competition between various communication channels have  accelerated the process of information dissemination on global scale. Industries and businesses are  investing huge amounts for developing new advertisement techniques to influence customers for purchase of their products and services. This often involves exaggeration of quality and utility value creating false favorable impressions . Use of entertainment games, interesting stories and attractive financial offers lure the customers to accept  the offers without appraisal or scrutiny. 

Next stage of advertisement is propaganda, which abolishes fare competition and forces acceptance of particular brand by establishing monopoly through aggressive marketing. Use of advertisement or propaganda depends on marketing skill and financial input in the campaign. Such efforts of businesses have capacity to change and strengthen prejudices  in prospective buyers.  This may result in financial loss to customers. There are laws for preventing false advertisements and monopolistic propaganda activities.

Majority of TV serials and stories and video games promote supernatural powers, give publicity to religious rituals and functions and depict science and technology as new miracle tools. Very less importance and coverage is given to explain the quest for knowledge and power of science to reveal universal laws. 

I am more worried about the use of these advance advertisement and propaganda techniques to influence minds of people for selfish motives by some so called religious leaders. They are least concerned about the basic principles of religion, but work to strengthen religious prejudices in people to  such a level that their consciousness gets completely corrupted. Their appeal is emotional and in tune with religious prejudices already present. Such people start behaving like  hypnotized slaves and do not respond to logical reasoning or convincing proof of false propaganda.

The recent examples of devotees clinging to the belief in so called saints like Asaram and Rampal even after exposure of their ill deeds shows the effect of their propaganda. Still more dangerous situations are created by ISIS who proclaims war to gain power in the name of religion. Fast media coverage helps spread their activities and feeling of insecurity and fear in general public.

What is the remedy to counter such developments. I feel that there is a need of thorough investigation of the methods employed by individuals and groups to mislead the people, curb on media coverage of their activities and disciples. It is high time that an intentional all out effort should be initiated to boost ethics and need of  scientific reasoning instead of blind belief.

अरूण – एका अबोल पण मनमिळाऊ जीवनाची अखेर

माझा धाकटा भाऊ, अरूण याचे दिनांक २८ ऑक्टोबर २०१९ रोजी अल्प आजाराने दुःखद निधन झाले. अमेरिकेत असल्याने मला त्याची भेट घेता आली नाही वा आजारीपणात काही मदत करता आली नाही याबद्दल मला फार वाईट वाटले. गेल्या तीन वर्षांत माझे दोन धाकटे भाऊ आणि माझी पत्नी गेल्याने मनावर झालेले आघात आता कायम सोबतीला राहणार आहेत.आता त्यांच्या केवळ स्मृतीच मनाला दिलासा देत राहतील.

 आम्हां चारही भावांत अरूण हा अतिशय शांत, मनमिळाऊ व संवेदनशील होता. आईचा हळवेपणा आणि वडिलांचा हिशोबीपणा हे त्याचे अंगभूत गुण होते. या गुणांच्या जोरावर खातेदारांचा विश्वास आणि सहकार्यांचा आदरभाव संपादन करून सांगली अर्बन बॅंकेतील एक  उत्तम बॅंक मॅनेजर म्हणून त्याने नावलौकिक मिळविला होता. मुंबईच्या नव्या शाखेला स्थायी स्वरूप देण्यासाठी त्या बॅंकेच्या प्रशासनाने त्याची तेथे नेमणूक केली होती.

त्यांचा मुलगा अक्षय याच्या आगमनाने अंजलीअरूण दोघांच्याही जीवनाला नवी उभारी आली. स्वतः काटकसर करून व कष्ट सोसून त्याचे जीवन फुलविण्यासाठी त्यांनी आपल्या सर्व सुखांचा त्याग केला.  मानवत या मराठवाड्यातील दूरच्या गावी बदली झाल्यावर   मुलाच्या दहावीच्या परिक्षेसाठी मदत करता यावी म्हणून अरूणने नोकरीतून स्वेच्छा निवृत्ती घेतली. अक्षयला कॉम्पुटर इंजिनिअर करण्याचे श्रेय त्याच्या कर्तृत्वाबरोबरच अरूण आणि सौ. अंजली यां दोघांच्या तीव्र इच्छाशक्ती व प्रयत्नांनाच द्यावे लागेल. अक्षयनेही आपल्या नोकरीत प्रविण्य मिळविले व वरिष्ठांची मर्जी संपादन केली हे पाहण्याचे भाग्य त्याला लाभले याचे समाधान वाटते.

अरूण म्हणजे आमच्या रानडे घराण्याचा चालता बोलता इतिहासच होता. त्याची स्मरणशक्ती अफाट होती. पूर्वीच्या घटना, नातेसंबंध, जन्म व लग्नतारखा यांची माहिती त्याकडूनच मिळे.त्याच्या जाण्याने हा हक्काचा खजिना कायमचा लुप्त झाला आहे. आमच्या वडिलांप्रमाणेच रोजच्या घरखर्चाच्या नोंदी नियमितपणे लिहिणे ही आम्हाला कधी न जमणारी गोष्ट त्याच्या अंगवळणी पडली होती. वाहन चालविणे, व्यवसाय वा धकाधकीचे जीवन यातील मानसिक ताण  व भीती यापासून तो शक्यतो दूर रहाणे पसंत करीत असे. ज्ञानदीपच्या कामात त्याला सहभागी करून घेण्याचा प्रयत्न केला पण रोजच्या नवनवीन कटकटींना सामोरे जाऊन परक्या लोकांशी संवाद साधणे त्याला आवडत नसल्याने त्याने ते टाळले. तसा तो अबोलच होता. प्रश्न विचारल्याशिवाय स्वतःहून बोलणे त्याच्या स्वभावात नव्हते. मात्र त्याला सल्ला विचारला तर तो आपले मत सांगत असे व त्यावेळी त्याच्या विचारांची खोली ऐकणार्याला चकीत करी.

असा हा आगळा वेगळा अरूण आता आपल्यात नाही. पण त्याची आठवण सर्वांना पदोपदी येत राहील याची मला खात्री आहे.मूकपणे आपल्या विश्वात रममाण होऊन उज्वल भविष्याची वाट पहात राहण्याचा त्याचा संयम अद्वितीय होता. त्याच्याविषयी लिहिण्यासारखे खूप आहे. ते मी यथावकाश लिहीनच

 आज जे मला तीव्रतेना भावले ता आपणापुढे सादर करून त्याला माझी विनम्र श्रद्धांजली अर्पण करतो.

Learn and Earn with Dnyandeep Foundation

Happy Diwali-2019!

 

Dnyandeep is happy to launch upgraded versions of Times Table Memorizer (English version of पाढे) and Sanskrit Subhashitani Android Apps with audio clips.

For iOS phones, many apps are developed  for learning Sanskrit, the latest being Nitya Path Stotre (नित्यपाठ स्तोत्रे) with audio clips. 

These  apps are developed by Dnyandeep Team in  USA. 

Please join our efforts to  connect Sangli’s Irwin Bridge (mysangli.com) to USA’s Golden Bridge ( mysiliconvalley.net) with a new virtual digital bridge for learning, education and growth of business in India. 

You are welcome to Learn and Earn with Dnyandeep Foundation. (info@dnyandeep.net) – Dr. S. V. Ranade, Dnyandeep, Sangli  

Happy Diwali 2019 - from Dnyandeep Team

Happy Diwali. 

Let us enlighten the world by working together. 

- Dnyandeep Team.

Progresive drawing of House

Canvas not supported by browser!

Contact - info@dnyandeep.com for Website and App Development.

सांगलीत विज्ञान संशोधन केंद्र

सांगली परिसरात मराठीतून विज्ञान प्रसाराचे कार्य मराठी विज्ञान प्रबोधिनी गेली अनेक वर्षे नियमितपणे करीत आहे.

१९६८ साली मराठी विज्ञाल परिषदेची शाखा म्हणून सर्वप्रथम हे कार्य सुरू झाले होते. नंतर १९८१ साली मराठी विज्ञान प्रबोधिनीची स्थापना कै. म. वा. जोगळेकर यांच्या अध्यक्षतेखाली झाली. 

मराठी विज्ञान परिषद ते मराठी विज्ञान प्रबोधिनी वाटचाल

 सन १९६८ साली मराठी विज्ञान परिषदेचे अध्यक्ष श्री. म. ना. गोगटे  वालचंद कॉलेजमध्ये आर्किटेक्चर या विषयावर व्याख्यान झाले होते. त्यावेळी सांगलीतील राणी सरस्वतीदेवी कन्याशाळा येथे त्यांच्या हस्ते मराछी विज्ञान परिषदेची सांगली शाखा स्थापन झाली होती. त्यावेळी शाळेचे मुख्याध्यापक कै. य. द. लिमये अध्यक्ष, मी सेक्रेटरी आणि आरवाडे हायस्कूलमधील कै. जंबूकाका (टोपण नाव) सोमण खजिनदार होते. पुढे निवृत्त मुख्य अभियंता कै. वि. ह केळकर अध्यक्ष झाले. मी १९७३ साली कानपूरला पीएचडीसाठी तीन वर्षे गेलो. त्यामुळे मराठी विज्ञान परिषदेच्या कार्यात खंड पडला. 

मराठी विज्ञान परिषदेत मतभेद होऊन  पुणे शाखा बाहेर पडली व  मराठी विज्ञान महासंघ नावाची नवी संस्था त्यांनी सुरू केली. या संघाचे अध्यक्ष कै. आ. मा. लेले याच्या अध्यक्षतेखाली विश्रामबाग येथील ए. आर. ई. संस्थेत सांगलीच्या संस्थेचे पुनरुज्जीवन करण्याचे ठरले. मात्र दोन्ही संस्थांशी संबंध ठेवण्याच्या हेतूने मराठी विज्ञान प्रबोधिनी हे नाव निश्चित करण्यात आले व मराठी विज्ञान प्रबोधिनी महासंघाची घटकसंस्था बनली. 

मराठी विज्ञान महासंघाची दोन अखिल भारतीय संमेलने सांगली येथे वेलणकर हॉलमध्ये व इस्लामपूरला आरआयटी कॉलेजमध्ये आयोजित करण्यात मराठी विज्ञान प्रबोधिनीने पुढाकार घेतला होता. सांगली आकाशवाणीच्या सहकार्याने म्हैसाळ येथे मराठी विज्ञान प्रबोधिनीने स्वतःचे संमेलन आयोजित केले होते.

त्यानंतर अनेक विज्ञान शिक्षक व प्राध्यापक तसेच शिक्षणसंस्थांनी मराठी विज्ञान प्रबोधिनीच्या माध्यमातून विज्ञानप्रसाराचे कार्य हाती घेतले. जिल्हा, राज्य व देशस्तरावर सांगलीतील विद्यार्थ्यांनी संशोधन प्रकल्प सादर करून पारितोषिके मिळविली. विज्ञान संशोधनाच्या या बाळकडूतूनच सांगलीतील अनेकजण आज आंतरराष्ट्रीय दर्जाच्या संशोधन संस्थात मानाची पदे भूषवित आहेत. ही सांगलीकरांना निश्चितच अभिमानाची गोष्ट आहे.

२००६ साली कै. गोपाळराव कंटक यांच्याहस्ते ज्ञानदीपने मराठीतून विज्ञानप्रसारासाठी ज्ञानदीपने www.vidnyan.net हे संकेतस्थळ सुरू केले. 

 या संस्थेच्या विचारधारेतूनच पूढे अनेक विज्ञान तंत्रज्ञानावर आधारलेल्या संस्था सांगलीत उदयास आल्या. मात्र मूळ मराठी विज्ञान प्रबोधिनीचे पायाभूत कार्य दुर्लक्षित झाले. याचे महत्वाचे कारण म्हणजे संस्थेने स्वतःसाठी स्थायी जागा व कार्यासाठी विज्ञानकेंद्र स्थापन करण्यासाठी प्रयत्न केले नाहीत.

मराठी विज्ञान प्रबोधिनीच्या या मातृसंस्थेच्या छत्राखाली सर्व विज्ञानप्रेमी व्यक्ती आणि संस्थांनी एकत्र येऊन सांगलीत मध्यवर्ती ठिकाणी असे कार्यालय आणि विज्ञान प्रयोगशाळा सुरू करण्यासाठी एकत्रितपणे प्रयत्न करण्याची गरज आहे. ज्ञानदीप फौंडेशन, निसर्ग प्रतिष्ठान, येरळा विकास संस्था, रोटरी क्लब, नवनिर्माण व उद्योजक संस्था, सांगली नगर वाचनालय अशा सर्व संस्थांनी आपले योगदान देऊ केले तर असे केंद्र स्थापन होऊ शकेल.

सांगली नगरपालिका व जिल्हा परिषद यांचेकडे सार्वजनिक कार्यासाठी अशी जागा उपलब्ध करून देण्यासाठी प्रयत्न करावयास हवेत. व्यक्ती व संस्थांना देणगीसाठी आवाहन केल्यास आवश्यक तेवढी आर्थिक मदतही सहज गोळा करता येईल.

ज्ञानदीप फौंडेशन याबाबतीत मराठी विज्ञान प्रबोधिनीला सर्वतोपरी साहाय्य करण्यास तयार आहे.

मराठी विज्ञान प्रबोधिनीच्या कार्यात पहिल्यापासून सहभागी असल्याने मी व्यक्तिशः आपणा सर्वांना याबाबत पुढाकार घेण्याचे आवाहन करीत आहे. डॉ. सु. वि. रानडे, ज्ञानदीप, सांगली.