Saturday, April 16, 2011

जुमला - परिचय

जुमला(Joomla) ही एक वेबसाईट डिझाईन करण्यासाठी, पीएचपी(PHP) व मायएसक्यूएल ( MySQL) डाटाबेसवर आधारित बनवलेली सुरक्षित (Secured)व मुक्त (Free) माहिती व्यवस्थापन प्रणाली (Content Management System) आहे.

स्वयंपाक करताना लागणारे पदार्थ निरनिराळ्या ड्ब्यात वा भांड्यात ठेवलेले असतात. आवश्यकतेनुसार व आवश्यक त्या प्रमाणात ते पदार्थ घेऊन त्यावर प्रक्रिया करून खाद्य्पदार्थ बनविला जातो. तशाचप्रकारे वेबपेजसाठी लागणारी सर्व माहिती वेबपेजमध्ये स्थायी स्वरुपात न ठेवता वेगळ्या डाटाबेसच्या वेगवेगळ्या टेबल्समध्ये ठेवली जाते व पीएचपी प्रोग्रॅमच्या साहाय्याने आवश्यकतेनुसार ती डाटाबेसमधून घेऊन व त्याचे योग्य संकलन करून वेबपेज बनविले जाते.

वेबपेजचे वेगवेगळे भाग स्वतंत्र फाईलमध्ये तयार करून पीएचपीद्वारे ते कसे एकत्र जोडता येतात हे आपण पाहिले. त्याचप्रमाणे संकेतस्थळावरील माहितीची मांडणी वेगळ्या सीएसएस फाईलमध्ये ठेवून ती वेबपेजला लिंक कशी करतात हेही आपण शिकलो आहे. जुमलामध्ये केवळ वेबपेज नव्हे तर सम्पूर्ण वेबसाईटमधील सर्व पानांचे डिझाईन असणारी टेम्प्लेट (संकेतस्थळ आराखडा) बाहेरून जोडण्याची व्यवस्था केलेली असते. त्यामुळे वेबसाईटचे संपूर्ण स्वरूप चटकन बदलता येते. पीएचपी आधारित वेबसाईट पूर्णपणे सुरक्षित नसते व त्यात हॅकरकडून पीएचपी प्रोग्रॅममध्ये बदल करून विकृत माहिती प्रसिद्ध होण्याचा वा वेबसाईट बंद होण्याचा धोका संभवतो. जुमला प्रणालीमध्ये प्रत्येक पीएचपी प्रोग्रॅमला सम्रक्षक कवच असते व अधिकृत मार्गाखेरिज दुसर्‍या कोणत्याही मार्गाने हॅकरला प्रवेश करता येत नाही.

जुमलाचे आणखी एक वैशिष्ठ्य म्हणजे जुमलाच्या मूळ सुविधांशिवाय अनेक छोटे उपयुक्त प्रोग्रॅम त्याला जोडता येतात व वेबसाईट अधिक परिपूर्ण करता येते. मोड्यूल्स, कांपोनंट्स व प्लगिन या प्रकारचे अनेक जोडप्रोग्रॅम मोफत वा अगदी कमी किमतीत मिळतात. यामुळे वेबसाईट डिझाईनचे काम सोपे होते.

जुमला सॉफ्टवेअर सर्व्हरवर इन्स्टॉल करावे लागते. जुमलाची झिप फाईल सर्व्हरवर टाकून ती तेथे उघडली की जुमला इन्स्टालेशनसाठी आवश्यक माहिती भरण्यास सांगितले जाते. जुमला इन्स्टॉल झाल्यावर इन्स्टालेशन फोल्डरचे नाव बदलावे लागते. असे केले की जुमला वेबसाईट कार्यान्वित होते.

जुमला वेबसाईटचा मुख्य फायदा म्हणजे वेबसाईट अपडेट करण्यासाठी एफटीपी न लागता युजर पासवर्ड वापरून युजरला त्यातील माहितीत बदल करता येतात. त्यामुळे वेबडिझाईनची तांत्रिक माहिती नसतानाही व्यवस्थापकास वा युजरला वेबसाईटवर बदल करता येतात.

ज्ञानदीपच्या बर्‍याच वेबसाईट जुमला प्रणाली वापरून तयार केल्या आहेत. उदा. मायसांगली डॉट कॉम(www.mysangli.com), मायमराठी डॉट कॉम (www.mymarathi.com), संस्कृतदीपिका डॉट ओआरजी(www.sanskritdeepika.org), विज्ञान डॉट नेट (www.vidnyan.net)इत्यादी.

आता जुमलाची रचना कशी असते ते पाहू.

No comments:

Post a Comment